BELASTING VOOR NIET RESIDENTEN IN SPANJE

Bouwbelasting 
Naast de kosten van een bouwvergunning berekent de gemeente bouwbelasting over de door de architect of aannemer opgegeven bouwkosten van een woning. Deze bouwbelasting verschilt per gemeente. Het basistarief bedraagt 2%, maar kan dus ook hoger uitvallen. De bouwbelasting is verschuldigd op het moment dat er met de bouw wordt gestart, ongeacht of de gemeente al een bouwvergunning heeft afgegeven. Zodra de woning wordt opgeleverd, dient er door de notaris een Escritura de Obra Nueva (akte van nieuwbouw) te worden opgemaakt. Over de in deze Escritura opgenomen waarde wordt door de gemeente nog eens tussen de 0,5% en 1% bouwbelasting geheven. Ook dit percentage verschilt per gemeente.

Omzetbelasting BTW

BTW (in Spanje IVA genoemd) over onroerend goed wordt alleen in rekening gebracht bij aankoop van onroerend goed of (ver)bouw van een woning via een projectontwikkelaar of aannemer. Indien men van een particulier onroerend goed koopt, dan betaalt men geen IVA maar ITP (overdrachtsbelasting).

Vanaf 2013 kent men in Spanje alleen nog een laag BTW-tarief van 10% en een hoog BTW-tarief van 21%. Als men bouwgrond van een projectontwikkelaar of aannemer koopt, betaalt men 21% IVA over de aankoopprijs van de grond. Als men bouwgrond koopt en direct een nieuwbouwhuis daarop laat bouwen door een projectontwikkelaar of aannemer, dan betaalt men 10% IVA over het geheel. Koopt men eerst de grond, dan betaalt men 21% IVA, ook als men er later een huis op laat bouwen. Over deze nieuwbouw betaalt men dan 10% IVA. Als men tegelijkertijd een garage of een zwembad bij de nieuwbouw laat bouwen, betaalt men ook daarover 10% IVA. Laat men echter in een later stadium bij een bestaand huis een zwembad of een garage bouwen, dan betaalt men 21% IVA. Koopt men een bestaand huis van een projectontwikkelaar of aannemer, dan betaalt men 10% IVA. Over kleinere verbouwingen (die minder dan 25% van de kadastrale waarde bedragen) betaalt men 21% IVA. Over grotere verbouwingen (die meer dan 25% van de kadastrale waarde bedragen) betaalt men 10 % IVA.

Overdrachtsbelasting

Als men een huis koopt van een particulier, dan betaalt men in Spanje overdrachtsbelasting over het in de Escritura vermelde bedrag. Het standaardtarief is 10%, maar afhankelijk van de provincie waar het huis staat kan het ITP-tarief variëren van 6% tot 11%. Daarnaast betaalt men zegelbelasting, de zogenaamde AJD (Impuesto sobre Actos Jurídicos Documentados), die varieert van 0,5% tot 1,5%, ook weer afhankelijk van provincie (en gemeente).
Als men van een projectontwikkelaar of aannemer koopt, betaalt men geen overdrachtsbelasting, maar 10% IVA (BTW).
Om minder overdrachtsbelasting te hoeven betalen, werd (en wordt) in de Escritura vaak een lagere waarde dan de werkelijke waarde vermeld. Echter, bij verkoop van de woning dient men in Spanje belasting te betalen over de winst. Een lagere aankoopwaarde in de Escritura betekent dat de winst bij verkoop hoger wordt en men bij verkoop een hogere vermogenswinstbelasting dient te betalen. Daarmee is het aanvankelijke voordeel weer tenietgedaan. Bovendien komt het steeds vaker voor dat de koper te maken krijgt met een naheffing (plus rente en boete), als blijkt dat de opgegeven waarde in de Escritura duidelijk lager is dan de reële marktwaarde.

Vermogenswinstbelasting

Bij deze belasting gaat het niet om de waardestijging van alleen de grond, maar om de waardestijging van het gehele onroerend goed (dus grond én opstal). De vermogenswinstbelasting wordt in Spanje geheven via de inkomstenbelasting (en eventueel vermogensbelasting) en wordt berekend over het verschil tussen de waarde van de woning bij aankoop (zoals vermeld in de "oude" Escritura) en de waarde bij verkoop (zoals vermeld in de "nieuwe" Escritura). Bij de aankoopprijs mag de eigenaar een aantal kosten optellen, omdat deze de aankoopprijs verhogen, bijvoorbeeld de betaalde overdrachtsbelasting of IVA, registratiekosten en (onder bepaalde voorwaarden) de kosten van uitbreiding of renovatie van de woning. Daarnaast mogen de kosten die worden gemaakt i.v.m. de verkoop van de woning worden afgetrokken van de verkoopprijs, bijvoorbeeld makelaarskosten en taxatiekosten. Tot voor kort mocht eveneens een inflatiecorrectie worden toegepast over de jaren dat men eigenaar van de woning was. Deze inflatiecorrectie is echter met ingang van 2015 komen te vervallen.
Het tarief van de vermogenswinstbelasting is progressief en varieert van 19% over winst tot € 6.000 tot 23% over winst boven € 50.000

Voor residenten geldt dat men geen vermogenswinstbelasting is verschuldigd bij verkoop van de eigen woning (hoofdverblijf), indien men binnen twee jaar de volledige verkoopsom herinvesteert in een andere eigen woning. Voorwaarde is wel dat men minimaal drie jaar in de woning heeft gewoond.

Voor niet-residenten geldt deze regeling niet. Zij zijn bij iedere verkoop van een woning de volledige vermogenswinstbelasting verschuldigd. Voor hen geldt eveneens dat bij verkoop van de woning de notaris verplicht is om 3% van de verkoopsom in te houden en af te dragen aan de Spaanse fiscus. Deze inhouding van 3% is geen eindheffing, maar een voorschot. De verkoper is verplicht om binnen 3 maanden aangifte te doen van de verkoop van zijn woning en aan te geven wat de werkelijke vermogenswinst is. Indien de al afgedragen 3% niet toereikend is, moet er worden bijbetaald.

Belasting over waardevermeerdering van de grond

Deze belasting over de waardestijging van bebouwde grond - in Spanje kortweg plus valía genoemd - dient bij verkoop van de woning aan de gemeente betaald te worden. De plus valía wordt dus niet geheven over de woning, maar over de grond waarop de woning staat. Ook bij verkoop van een appartement dient over het deel van de grond dat bij het betreffende appartement hoort plus valía betaald te worden. Voor de berekening van de plus valía neemt de gemeente de valor catastral (kadastrale waarde) van de grond als uitgangspunt. De hoogte van de plus valía is vervolgens afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente en het aantal jaren dat de verkoper het onroerend goed in zijn bezit had. De maximumperiode waarover deze belasting in Spanje wordt berekend, is in principe 20 jaar. Bij verkoop van de woning (en de grond) dient de verkoper deze belasting aan de gemeente te betalen. Indien de verkoper in gebreke blijft, is de koper aansprakelijk voor de betaling van de plus valía.

Onroerendgoedbelasting

Iedere eigenaar van onroerend goed in Spanje betaalt jaarlijks tussen de 0,3% en 0,9% (met uitschieters tot 1,3%) onroerendgoedbelasting (meestal kortweg IBI genoemd) over de waarde van het onroerend goed. Deze waarde, de valor catastral, wordt door de gemeente vastgesteld. Het is niet ongebruikelijk dat er op gezette tijden aanzienlijke verhogingen van de valor catastral plaatsvinden, omdat gemeentes ernaar streven om de valor catastral dichter aan te laten sluiten bij de reële marktwaarde van het onroerend goed.
De gemeente stuurt jaarlijks (meestal tussen juni en september) een aanslag die men vervolgens kan betalen bij het gemeentelijke belastingkantoor (SUMA). Na de eerste aanslag en betaling kan men de IBI in het vervolg ook via automatische incasso regelen. Hiertoe dient men bij het belastingkantoor een formulier (domiciliado) in te vullen, zodat de IBI jaarlijks automatisch van de Spaanse bankrekening wordt afgeschreven.

Behalve een aanslag van de onroerendgoedbelasting ontvangt men in veel regio's separaat een belastingaanslag van de gemeente voor het ophalen van het huisvuil (recogida de basuras). Ook deze aanslag kan via automatische betaling worden voldaan.

Vermogensbelasting

De Spaanse vermogensbelasting (meestal kortweg Patrimonio genoemd) werd weliswaar in 2008 in Spanje afgeschaft, maar in verband met de economische crisis in 2011 opnieuw ingevoerd. Een fiscaal resident is pas belastingplichtig voor de vermogensbelasting, indien zijn wereldwijde vermogen (onroerend goed, effectenportefeuille, banktegoeden) de € 700.000 (per persoon) overschrijdt. Daarnaast bestaat er een vrijstelling voor de waarde van de eerste eigen woning in Spanje. Voor deze eigen woning (die dient tot hoofdverblijf) geldt een afzonderlijke vrijstelling van maximaal € 300.000 (per persoon).

Per 31 december van elk jaar wordt het netto-vermogen (bezittingen minus schulden) progressief belast, afhankelijk van de belastingschijf oplopend van 0,2 tot 2,5% (zie rubriek Veelgestelde vragen).

Sinds 2013 heeft iedere fiscaal resident in Spanje de verplichting om opgave te doen aan de Spaanse fiscus van zijn buitenlandse vermogen indien dit vermogen de € 50.000 overschrijdt. Deze opgave is alleen bedoeld ter informatie van de Spaanse fiscus. Men hoeft als fiscaal resident over een buitenlands vermogen (tot aan de vrijstellingsgrens) geen belasting te betalen in Spanje.

Voor niet-residenten is deze vermogensbelasting niet van toepassing op het wereldwijde vermogen, maar enkel op het eventuele vermogen in Spanje dat zij bezitten boven de vrijstellingsgrens van € 700.000, inclusiefde waarde van een eigen woning. De extra vrijstelling van € 300.000 voor het bezit van een eigen woning geldt voor hen niet, omdat zij immers geen resident zijn en daarom in Spanje geen woning bezitten die hen tot hoofdverblijf dient.

Inkomstenbelasting

De Spaanse inkomstenbelasting (meestal kortweg Renta genoemd) is van toepassing op ieder die in Spanje fiscaal resident is en wordt geheven over het wereldwijde inkomen. Het schijventarief en de bijbehorende heffingspercentages zijn recent gewijzigd (zie rubriek Veelgestelde vragen). Buitenlanders worden in Spanje als fiscaal resident beschouwd indien zij beschikken over een Spaanse verblijfsvergunning (residencia) of indien:

• zij meer dan 183 dagen per kalenderjaar in Spanje verblijven;
• hun persoonlijke en beroeps- of bedrijfsmatige activiteiten en belangen zich vooral in Spanje afspelen;
• hun echtgeno(o)t(e) en/of kinderen (die financieel van hen afhankelijk zijn) in Spanje resident zijn.

Indien men resident is en het belastbare inkomen beneden de belastingvrije voet blijft, is het toch raadzaam om aangifte te doen voor de inkomstenbelasting. Men kan dan een zogenaamde "nihil-aangifte" (laten) indienen, waarmee men kan aantonen dat er in elk geval aangifte is gedaan. Dit is namelijk een voorwaarde om voor verlenging van uw residencia in aanmerking te komen.

Niet-residenten (buitenlanders die niet voldoen aan bovenstaande criteria) dienen in Spanje eveneens inkomstenbelasting te betalen indien zij eigenaar zijn van Spaans onroerend goed. De inkomstenbelasting heeft dan betrekking op het zogenaamde 'huurwaardeforfait' van de eigen woning. Niet-residenten uit de Europese Unie zijn over 2% van de door de gemeente vastgestelde kadastrale waarde (valor catastral) respectievelijk 20% (over 2015) en 19% (over 2016) belasting verschuldigd. Heeft de gemeente de kadastrale waarde van de woning in de tien voorafgaande jaren herzien, dan geldt een grondslag van 1,1% in plaats van 2%. Voor niet-ingezetenen van de EU geldt zowel voor 2015 als 2016 een heffingspercentage van 24%.

Erfbelasting

Indien een Belg/Nederlander die in Spanje resident is komt te overlijden, dan krijgen de in België/ Nederland woonachtige erfgenamen te maken met zowel de Belgische / Nederlandse als de Spaanse erf belasting. Hetzelfde geldt in geval de overledene geen resident is in Spanje, maar daar wel bezittingen heeft, bijvoorbeeld onroerend goed. In de regel moet er door de erfgenamen dan zowel in Spanje als in België/ Nederland aangifte voor de erf belasting worden gedaan.

Als de erfgenamen in België/ Nederland woonachtig zijn, dan moet er in België/ Nederland over de volledige nalatenschap belasting worden betaald en in Spanje over de daar aanwezige bezittingen. Het eventueel dubbel betaalde kan dan in België/ Nederland worden verrekend.

Het is natuurlijk in het belang van de erfgenamen om alles zodanig aan de belastingdiensten van beide landen te presenteren dat er in totaal zo min mogelijk erfbelasting betaald hoeft te worden. Een complicerende factor hierbij is dat in Spanje aan de ene kant een landelijk erfbelastingsysteem bestaat dat in sommige gevallen wordt toegepast, maar dat er aan de andere kant ook een onafhankelijk regionaal erfbelastingsysteem bestaat dat ook nog eens per regio (Comunidad Autónoma) verschillend is. Dat betekent dat het bedrag aan erfbelasting dat over een Spaanse nalatenschap verschuldigd is, volkomen afhankelijk is van de Comunidad waaronder de nalatenschap valt.

Om te voorkomen dat erfgenamen in Spanje onnodig veel erfbelasting moeten betalen, is het verstandig om tijdig de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen en - in geval van overlijden - de afwikkeling van de nalatenschap op de juiste wijze te laten begeleiden. (Zie verder onze uitgebreide rubriek Erfrecht en erfbelasting in Spanje).

Servicebureau SU CASA kan ervoor zorgen dat door een deskundige begeleiding en een goede samenwerking met de België/ Nederlandse en Spaanse notaris vaak vele duizenden euro's aan erfbelasting kunnen worden bespaard.